بررسی تورم پایه در ایران با رهیافت arfima-garch

تورم به مفهوم رشد مستمر سطح عمومی قیمت ها از مهم ترین معضلات اقتصادی بسیاری از کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه می باشد. به رغم ادبیات بسیار وسیع درباره تورم و ارایه نظریات اقتصادی گوناگون در خصوص دلایل بروز آن، همچنان مباحث جدیدی در حوزه ادبیات مربوط به این پدیده در حال معرفی شدن و گسترش است. از جمله این مباحث، شناسایی و اندازه گیری تورم پایه است. تورم پایه به عنوان شاخصی که عوامل غیر پولی تورم همچون نوسانات فصلی، تکانه های عرضه و ... از آن حذف شده و تنها نشانگر تورم دایمی (بلندمدت) می باشد، به جای استفاده از یک نرخ تورم عام، مورد استفاده قرار می گیرد. با استفاده از تورم پایه بدون آسیب زدن به تولید می توان تورم را کنترل کرد. در این مطالعه به بررسی تورم پایه در قالب یک مدل arfima-garch در طی دوره زمانی 1340-1390 پرداخته شده است. بدین منظور ابتدا تورم پایه را با استفاده از روش خود رگرسیون برداری (var) برآورد کرده که نتایج حاصله نشان می دهد که تورم پایه از تورم کل در اقتصاد ایران تفاوت محسوسی ندارد و به عبارتی می توان گفت نقش اجزاء غیرقابل پیش بینی در تورم کل ناچیز است. پس از تفاضل گیری کسری و تعیین تعداد وقفه های اجزای خود بازگشت و میانگین متحرک مدل، شکل کلی مدل انتخاب شده برای تورم پایه به صورت arfima(2, 0.0342,1) تعیین شد که نشان می دهد تورم پایه در ایران دارای حافظه بلندمدت است. همچنین نتایج تخمین مدل garch نشان دهنده این است که شوک وارده بر واریانس شرطی جمله اخلال دائمی بوده است و اگر شوکی بر سری تورم پایه وارد شود، درجاتی از اثرات این شوک تا زمانهای طولانی باقی خواهد ماند. واژگان کلیدی: تورم پایه، حافظه بلندمدت، مدل arfima، مدل های garch